Ograniczenia właściciela związane ze służebnością przesyłu

Własność nieruchomości, zwłaszcza, zabudowanej przez własne lokum, oznacza przywilej posiadania swojego azylu bezpieczeństwa i ostoi komfortu. Własność posiada jednak swoje ograniczenia, a najdalej idące wynikają przechodzącej przez grunt infrastruktury przesyłowej. Urządzenia przesyłowe, takie jak gazociągi, linie ciepłownicze czy telekomunikacyjne mogą same w sobie stanowić tzw. ograniczone prawa rzeczowe, które są ciężarem dla właściciela, choćby nie została dla nich ustanowiona służebność.

Umieszczenie urządzeń przesyłowych na powierzchni gruntu, pod jego powierzchnią lub nad nią, często stanowi odczuwalne utrudnienie dla właścicieli nieruchomości. Limituje to ich prawo do korzystania z nieruchomości zgodnie z jej przeznaczeniem, np. poprzez niemożność zabudowy, rozbudowy z uwagi na istnienie stref ochronnych lub biegnących przewodów. Dlatego też tak ważna jest świadomość właściciela nieruchomości, że w zamian za obciążenie nieruchomości, ma prawo do uzyskania odpowiedniego wynagrodzenia.

Przepisy techniczne dotyczące budowy i eksploatacji urządzeń przesyłowych, w tym sieci gazowych, nakładają określone obowiązki na przedsiębiorstwa przesyłowe, czy organy administracji publicznej, ale przede wszystkim narzucają je na właścicieli nieruchomości. Przepisy te zakazują m.in. zabudowy stref ochronnych, a wszelkie nawet drobniejsze roboty w określonych pasach przestrzeni w praktyce wymagają uzgodnień z przedsiębiorcą przesyłowym.

Właściciel, przed przystąpieniem do jakichkolwiek prac należy dokładnie określić rzeczywisty przebieg przesyłu w terenie na podstawie istniejących słupków znacznikowych oraz poprzez ręczne wykonanie przekopów poprzecznych do osi gazociągu. W przypadku gazociągu, w pasie o szerokości 15 m na stronę od osi gazociągu nie wolno prowadzić jakichkolwiek prac bez zezwolenia poza pracami mającymi charakter rolniczy. Prace w obrębie czynnego gazociągu i w miejscu kolizji należy wykonywać ręcznie, a praca sprzętu mechanicznego dozwolona jest przy zachowaniu kilku metrów osi gazociągu. Prace w strefie ochronnej może wykonywać tylko przedsiębiorstwo specjalistyczne. Projektowaną drogę dojazdową oraz ścieżkę pieszą należy tak usytuować aby została zachowana minimalna odległość pionowa do powierzchni drogi. Nie dopuszcza się nasadzeń drzew i krzewów na określonych szerokościach od biegnącej linii. Bądź możliwe jest zagospodarowanie przedmiotowego terenu w ramach służebności poprzez obsianie go trawą. W określonej odległości od osi przesyłu nie wolno stawiać składowisk materiałów oraz organizować miejsc postojowych dla sprzętu używanego przy realizacji przedmiotowej inwestycji.

Posiadanie służebności wiąże się także z koniecznością akceptowania kontroli i prac nadzorczych ze strony przedsiębiorstwa przesyłowego, których nie można zabronić. Ważnym więc jest starać się uzgodnić ich przebieg. Co ważne, od zakresu ograniczenia własności nieruchomości , uzależniona powinna być wysokość  rekompensaty, jakie przedsiębiorstwa przesyłowe mają obowiązek zapłacić właścicielowi w ramach ustanowionej służebności.

Zapraszamy do lektury innych części Poradnika dot. służebności, przygotowanego przez adwokatów i radców prawnych Kancelarii TURCZA: