Rejestracja samochodu – problemy, zmiany, wymagania – czyli wszystko co musisz wiedzieć o procedurze rejestracji samochodu

Rejestracja jest administracyjną procedurą niezbędną do dopuszczenia pojazdu do ruchu po drogach publicznych. Zgodnie z art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U.2021.450 t.j. z dnia 2021.03.12) (dalej jako „PRD”) rejestracji pojazdu dokonuje, na wniosek właściciela, starosta właściwy ze względu na miejsce jego zamieszkania (siedzibę).

Dokumenty

Właściciel pojazdu, niebędącego nowym pojazdem, sprowadzonego z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej jest obowiązany zarejestrować pojazd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w terminie 30 dni od dnia jego sprowadzenia. Rejestracji pojazdu dokonuje się na podstawie dokumentów wymienionych w art. 72 ust. 1 PRD tj.:

• dowodu własności pojazdu lub dokumentu potwierdzającego powierzenie pojazdu,
• karty pojazdu, jeżeli była wydana;
• świadectwa zgodności WE albo świadectwa zgodności wraz z oświadczeniem zawierającym dane i informacje o pojeździe niezbędne do rejestracji i ewidencji pojazdu, dopuszczenia jednostkowego pojazdu, decyzji o uznaniu dopuszczenia jednostkowego pojazdu albo świadectwa dopuszczenia indywidualnego WE pojazdu – jeżeli są wymagane;
• zaświadczenia o pozytywnym wyniku badania technicznego pojazdu, jeżeli jest wymagane albo dowodu rejestracyjnego pojazdu lub innego dokumentu wydanego przez właściwy organ państwa członkowskiego, potwierdzającego wykonanie oraz termin ważności badania technicznego;
• dowodu rejestracyjnego, jeżeli pojazd był zarejestrowany;
• dowodu odprawy celnej przywozowej, jeżeli pojazd został sprowadzony z terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim Unii Europejskiej i jest rejestrowany po raz pierwszy;
• dokumentu potwierdzającego zapłatę akcyzy na terytorium kraju albo dokumentu potwierdzającego brak obowiązku zapłaty akcyzy na terytorium kraju albo zaświadczenia stwierdzającego zwolnienie od akcyzy, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, jeżeli samochód osobowy lub pojazd rodzaju „samochodowy inny”, podrodzaj „czterokołowiec” (kategoria homologacyjna L7e) lub podrodzaj „czterokołowiec lekki” (kategoria homologacyjna L6e) został sprowadzony z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej i jest rejestrowany po raz pierwszy.

W przypadku potwierdzenia dotyczącego zapłaty akcyzy od wyspecjalizowanego salonu sprzedaży[1] w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym Dz.U.2020.722 t.j. z dnia 2020.04.23) wystarczającym jest przedłożenie oświadczenia, że posiada on oryginał lub kopię dokumentu potwierdzającego zapłatę akcyzy na terytorium kraju od tego pojazdu.

Wyjątki

Wyjątki w zakresie przedstawiania dokumentów niezbędnych do zarejestrowania pojazdów, określone są w art. 72 ust. 2, 2a i 2b PRD tj. min. dotyczą pojazdu, który był już zarejestrowany na terytorium RP, pojazdu zakupionego po przepadku na rzecz Skarbu Państwa lub na rzecz jednostki samorządu terytorialnego, pojazdu zakupionego od Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Krajowej Administracji Skarbowej lub Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, pojazdu wycofanego czasowo z ruchu, pojazdu wyrejestrowanego czy pojazdu nowego, dla którego wydano świadectwo zgodności WE. W indywidualnych sprawach w oparciu o obowiązując przepisy prawa organ rejestrujący rozstrzyga o możliwości zastosowania wyłączenia.

Czasowa rejestracja

W przypadku złożenia wniosku o rejestrację pojazdu, jego czasowa rejestracja umożliwiająca poruszanie się pojazdem następuje z urzędu, stąd nie jest koniecznym składanie żadnych dodatkowych wniosków czy też innych dokumentów. Ustawa Prawo o ruchu drogowym przewiduje jednak możliwość czasowej rejestracji na wniosek właściciela pojazdu w celu umożliwienia wywozu pojazdu za granicę, przejazdu pojazdu z miejsca jego zakupu lub odbioru na terytorium RP, jak również przejazdu pojazdu związanego z koniecznością dokonania jego badania technicznego lub naprawy.

Czasowa rejestracja jest możliwa warunkowo, oznacza to, że właściciel pojazdu musi złożyć oświadczenie, że w okresie od tej rejestracji do wydania dowodu rejestracyjnego nie nastąpi zmiana w zakresie własności pojazdu. Co ważne, czasowej rejestracji z urzędu można dokonać pomimo braku dołączonych do wniosku o rejestrację dokumentów takich jak: dowód z odprawy celnej przewozowej oraz dokumentu potwierdzającego zapłatę lub brak obowiązku zapłaty akcyzy. Dokumenty te powinny zostać złożone przed wydaniem dowodu rejestracyjnego. Powyższego nie stosuje się do wniosków złożonych przez salon sprzedaży pojazdów samochodowych, przyczep lub motorowerów lub uprawnionego przedstawiciela tego salonu.

Czasowej rejestracji dokonuje się na okres nieprzekraczający 30 dni. Termin ten może być jednorazowo przedłużony o 14 dni w celu wyjaśnienia spraw związanych z rejestracją pojazdu.

[1] Przez wyspecjalizowany salon sprzedaży, należy rozumieć osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej prowadzącą salon sprzedaży samochodów osobowych autoryzowany przez producenta samochodów osobowych lub jego upoważnionego przedstawiciela.

Akcyza

W przypadku rejestracji pojazdu sprowadzonego za granicy niezbędne jest zapłacenie akcyzy. Kwestią akcyzy na samochody reguluje z dnia 06 grudnia 2008 roku o podatku akcyzowym (Dz.U.2020.722 t.j. z dnia 2020.04.23) (dalej „u.p.a.”). Na jej podstawie każde, kto importuje niezarejestrowany pojazd do Polski, sprzedaje auto, które nie było wcześniej zarejestrowane, ewentualnie dokonał nabycia wewnątrzwspólnotowego musi uiścić stosowną opłatę tzw. akcyzę. Jednakże wymóg ten nie dotyczy wszystkich pojazdów.

Obecnie podatkiem akcyzowym są związane:

• samochody osobowe wcześniej niezarejestrowane w Polsce;
• wewnątrzwspólnotowe auta osobowe wcześniej niezarejestrowane w kraju;
• nowe, niezarejestrowane wcześniej samochody sprzedawane na terenie naszego kraju.

Tym samym z akcyzy zwolnione są między innymi pojazdy ciężarowe, podobnie jak auta specjalne o masie do 3,5 t oraz na podstawie art. 109a u.p.a., samochody osobowe stanowiące pojazd elektryczny w rozumieniu art. 2 pkt 12 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz.U.2021.110 t.j. z dnia 2021.01.18) oraz pojazd napędzany wodorem.

Samochód ciężarowy i specjalny

Celem zahamowania procederu  polegającego na sprowadzaniu z krajów UE samochodów osobowych i rejestrowaniu ich jako samochody ciężarowe lub specjalne, aby uniknąć płacenia akcyzy (np. ferrari rejestrowane jako laweta), od dnia 01 lipca 2021 r., aby zarejestrować samochód ciężarowy i specjalny o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony, sprowadzany z innego kraju UE, koniecznym będzie przedłożenie w wydziale komunikacji odpowiedniego dokumentu z urzędu skarbowego, który potwierdzi, że w przypadku rejestrowanego pojazdu nie ma obowiązku zapłaty akcyzy. Powyższe zostało wprowadzone nowelizacją ustawy akcyzowej z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2021 poz. 694) – art. 109 ust. 2a.

W tym miejscu koniecznym jest również zwrócenie uwagi na kolejną zmianę dotyczącą opłacenia akcyzy po zmianie homologacji auta na osobowe zawartej w art. 100 ust. 1 u.p.a. „Przedmiotem opodatkowania akcyzą jest również dokonanie w pojeździe samochodowym, innym niż samochód osobowy, zarejestrowanym na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, zmian konstrukcyjnych zmieniających rodzaj tego pojazdu na samochód osobowy”.

Zmiany

Od 01 lipca 2022 roku podatnicy będą mieć obowiązek złożenia deklaracji uproszczonej oraz obliczenia i zapłaty akcyzy od samochodów, w przypadku których nastąpiła zmiana rodzaju pojazdu na samochód osobowy w okresie od 01 lipca 2021 roku do 30 czerwca 2022 roku. Wynika to z przepisu przejściowego (tj. art. art. 29 ww. nowelizacji), który przesuwa na 1 lipca 2022 roku termin powstania obowiązku podatkowego z tytułu zmiany rodzaju pojazdu na samochód osobowy, w tym samochód kempingowy, która nastąpi w okresie od 01 lipca 2021 roku do 30 czerwca 2022 roku. Stąd podatnicy, będą mieć od 01 lipca 2022 roku nowy obowiązek złożenia deklaracji uproszczonej oraz obliczenia i zapłaty akcyzy od samochodów, w przypadku których nastąpiła zmiana rodzaju pojazdu na samochód osobowy w okresie od 01 lipca 2021 roku do 30 czerwca 2022 roku.

Wraz z wprowadzonymi zmianami odmienia się sposób rejestracji samochodów. W przypadku samochodów ciężarowych podatnik będzie musiał przedstawić dokument, który potwierdzi brak konieczności zapłaty podatku akcyzowego. W przypadku aut zmieniających przeznaczenie na osobowe, które rejestrowane są w Polsce po raz pierwszy, zapłata akcyzy i jej potwierdzenie przy rejestracji staną się koniecznością.