Wyższa emerytura dla jednego z małżonków po rozwodzie

Wielokrotnie zdarza się, że podczas trwania związku małżeńskiego jeden z małżonków uzyskuje wyższe dochody pochodzące ze stosunku pracy, bądź prowadzonej działalności gospodarczej. Oznacza to, że taki małżonek opłaca składki na ubezpieczenie emerytalne w wyższej wysokości niż drugi z nich, a co za tym idzie to mu będzie przysługiwać wyższe świadczenie emerytalne. Niezależnie od tego – w przypadku rozwodu – małżonkowi, który pozyskiwał niższe dochody przysługuje prawo do wyrównania dotychczas uiszczanych składek.

Składniki wchodzące w skład majątku wspólnego

Z chwilą zawarcia związku małżeńskiego pomiędzy małżonkami dochodzi do powstania ustroju wspólności ustawowej. Oznacza to, że od tego momentu pracują oni na wspólny rachunek. Katalog składników, które wchodzą w skład wspólności ustawowej, został uregulowany w treści przepisu art. 31 § 2 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Zaliczyć do niego należy w szczególności:

1. pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków,
2. dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków,
3. środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków,
4. kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wskazane składniki nie stanowią katalogu zamkniętego.

Subkonto

Subkonto, o którym wspomniano powyżej jest prowadzone przez Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w ramach konta ubezpieczonego. Ewidencjonuje się na nim w szczególności informacje o zwaloryzowanej wysokości wpłaconych składek na ubezpieczenie emerytalne.

Wysokość składek zwaloryzowanych na ww. subkoncie uzależniona jest od tego w jakiej wysokości danemu ubezpieczonemu będzie przysługiwało świadczenie emerytalne.

Podział majątku wspólnego

Kolejnym krokiem po orzeczeniu rozwodu jest dokonanie podziału majątku wspólnego byłych małżonków.

• Przez sąd

Wspomniany podział może zostać dokonany przez sąd w dwóch sytuacjach.

Pierwszą z nich stanowi dokonanie podziału majątku wspólnego wraz z wyrokiem rozwodowym. Taki podział co do zasady następuje w sytuacji gdy obie strony są co do niego zgodne.

Inną drogą jest wystąpienie do sądu z oddzielnym wnioskiem o dokonanie podziału majątku wspólnego. Należy mieć na uwadze, że sąd powinien dokonać podziału całego majątku, a jego części wyłącznie w uzasadnionych przypadkach.

• W drodze umowy sporządzonej przed notariuszem

Nieco droższym, lecz bardziej elastycznym rozwiązaniem jest dokonanie podziału majątku wspólnego w drodze umowy sporządzonej przed notariuszem. Aby doszło do jej zawarcia strony muszą być w pełni zgodne. Wówczas nie ma mniejszego znaczenia, czy umowa obejmować będzie cały majątek czy też jego część.

Podział środków zgromadzonych na subkoncie

Jak już wyżej wskazano, w skład majątku wspólnego wchodzą również środki zgromadzone na subkoncie prowadzonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Oznacza to, że na wypadek rozwodu zasadne jest dokonanie ich podziału.

Kwestia ta leży niewątpliwie w interesie małżonka, który w czasie trwania małżeństwa osiągał niższe dochody. Powinien on zatem dopilnować aby w treści umowy o podział majątku wspólnego lub orzeczenia sądu ustanawiającego ten podział znalazło się postanowienie, zgodnie z którym dojdzie do wyrównania środków pieniężnych znajdujących się na subkoncie byłych małżonków.

• Uzupełniający podział majątku wspólnego

Może się zdarzyć, że w toku postępowania podziałowego nie dojdzie do uwzględniania wszystkich składników majątkowych.

Powyższe nie oznacza, że drugi z byłych małżonków nie może rościć sobie praw do tych składników i że w pełni przypadły one wyłącznie na rzecz jednego małżonków.

W takiej sytuacji konieczne jest wystąpienie do sądu z wnioskiem o dokonanie uzupełniającego podziału majątku wspólnego. Wspomniany wniosek należy odpowiednio uzasadnić poprzez wskazanie między innymi dlaczego dany składnik majątkowy nie został objęty w pierwotnym postępowaniu podziałowym.

Powyższe ma zastosowanie wyłącznie do byłych małżonków pomiędzy, którymi obowiązywał ustrój wspólności majątkowej. Zagadnienie nie dotyczy sytuacji, gdy małżonkowie zawarli umowę małżeńską ustanawiającą między nimi rozdzielność majątkową.