Ładunki wielkogabarytowe swoimi rozmiarami wielokrotnie przekraczają standardowe wymiary pojazdów transportowych, wobec czego ich transport wymaga użycia pojazdów nienormatywnych.
Każdego roku wzrasta liczba przedsiębiorców trudniących się w spedycji ww. towarów. Ponieważ na spedytorze ciąży szczególny rodzaj odpowiedzialności – a transport towarów wielkogabarytowych powiązany jest z wieloma trudnościami – ww. przedsiębiorcy powinni w sposób szczególny przygotować się do realizacji zleceń we wspomnianym zakresie.
Odpowiedzialność spedytora
W pierwszej kolejności, należy się odnieść do odpowiedzialności spedytora. Mianowicie, spedytor jest odpowiedzialny za przewoźników i dalszych spedytorów, którymi posługuje się przy wykonaniu zlecenia, jeżeli nie ponosi winy w wyborze.
Wina w wyborze sprowadza się do niestaranności w wyborze podwykonawcy, któremu to spedytor zleca wykonanie przewozu towaru, przy czym odszkodowanie jakie powinien wypłacić spedytor za utratę, ubytek, uszkodzenie przesyłki w czasie od jej przyjęcia aż do wydania przewoźnikowi, dalszemu spedytorowi, dającemu zlecenie lub osobie przez niego wskazanej, nie może przewyższać wartości przesyłki.
Oznacza to, że spedytor nie poniesie odpowiedzialności za przewoźników i dalszych spedytorów, którymi posługiwał się przy wykonaniu zlecenia, jeżeli wykaże, że dołożył należytej staranności przy ich wyborze. Stąd, bardzo ważne jest, aby uzyskać jak najwięcej oświadczeń od podmiotów współpracujących oraz aby dokładnie zweryfikować kompetencję potencjalnych kontrahentów.
Zdjęcie pochodzi z unsplash.com
Warunki dopuszczenia pojazdu nienormatywnego do ruchu drogowego
Spedytor dokonując wyboru przewoźnika musi wiedzieć, że dopuszczenie pojazdu nienormatywnego do ruchu jest ściśle związane z:
- Koniecznością uzyskania niezbędnych zezwoleń na przejazd pojazdu nienormatywnego odpowiedniej kategorii – wydawanych w drodze decyzji administracyjnej. Spedytor powinien mieć na względzie, że obowiązek uzyskania poszczególnych zezwoleń nie zawsze spoczywa na przewoźniku.
- Koniecznością przestrzegania przez kierowcę przewoźnika, któremu został zlecony transport, warunków przejazdu określonych w zezwoleniu. Ponieważ spedytor nie może mieć pewności, że pracownik kontrahenta będzie postępował zgodnie z obowiązującymi wytycznymi dotyczącymi przewozu, warto aby taki przedsiębiorca zabezpieczył swój interes poprzez zamieszczenie w zleceniu transportowym stosownych postanowień zobowiązujących przewoźnika do postępowania przez jego pracowników w sposób zgodny z wytycznymi określonymi we wspomnianych powyżej zezwoleniach.
- Obligatoryjną asystą pilota drogowego tj. osoby odpowiedzialnej za bezpieczeństwo ruchu drogowego oraz minimalizację utrudnień, przy użyciu odpowiednio wyposażonego pojazdu.
W szczególności należy zwrócić uwagę, że jeżeli jedna z wartości tj. długość pojazdu przekracza 23 m lub szerokość pojazdu przekracza 3,2 m lub wysokość pojazdu przekracza 4,5 m lub masa całkowita pojazdu przekracza 60 ton, pojazd nienormatywny powinien być pilotowany przez jeden pojazd. Jeżeli jednak jedna z wartości tj. długość pojazdu przekracza 30 m lub szerokość pojazdu przekracza 3,6 m lub wysokość pojazdu przekracza 4,7 m lub masa całkowita pojazdu przekracza 80 ton, wówczas pojazd nienormatywny musi być pilotowany przez dwa pojazdy.
Niezbędna dokumentacja
Przedsiębiorca trudniący się w spedycji towarów wielkogabarytowych jest zobowiązany prowadzić całą niezbędną dla prowadzenia tej działalności dokumentację. Brak posiadania wymaganych dokumentów uniemożliwia świadczenia usług z zakresu spedycji. Do wspomnianych obligatoryjnych dokumentów zalicza się, w szczególności:
1. zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego
2. licencję na wykonywanie transportu drogowego w zakresie pośrednictwa przy przewozie rzeczy, która jest udzielana, jeżeli wobec członków organu zarządzającego nie orzeczono:
a. prawomocnego wyroku za przestępstwa karne skarbowe lub przestępstwa umyślne przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, mieniu, obrotowi gospodarczemu, wiarygodności dokumentów, środowisku lub warunkom pracy i płacy albo inne mające związek z wykonywaniem zawodu,
b. prawomocnego orzeczenia zakazującego wykonywania działalności gospodarczej
w zakresie transportu drogowego
a także, jeżeli
c. przynajmniej jedna z osób zarządzających firmą lub osoba zarządzająca w firmie transportem drogowym legitymuje się certyfikatem kompetencji zawodowych,
3. certyfikat kompetencji zawodowych stanowiący dokument potwierdzający posiadanie kwalifikacji i wiedzy niezbędnej do podjęcia wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego. Uzyskanie certyfikatu jest możliwe po złożeniu, z wynikiem pozytywnym, egzaminy pisemnego przed komisją egzaminacyjną działającą przy Instytucie Transportu Samochodowego i musi go posiadać przynajmniej jedna z osób fizycznych zarządzających
w firmie transportem drogowym.
4. potwierdzenie spełnienia przez przedsiębiorcę wymogów odpowiedniej sytuacji finansowej w wysokości 50 000 euro, które może zostać udokumentowane:
a. rocznym sprawozdaniem finansowym,
b. dokumentem potwierdzającym dysponowanie środkami pieniężnymi w gotówce lub na rachunkach bankowych albo dostępnymi aktywami,
c. dokumentem potwierdzającym posiadanie akcji, udziałów lub innych zbywalnych papierów wartościowych,
d. dokumentem potwierdzającym udzielenie gwarancji lub poręczeń bankowych,
e. dokumentem potwierdzającym własność nieruchomości stanowiącej własność przedsiębiorcy.
5. dokumenty potwierdzające posiadanie stosownego ubezpieczenia
* * *
Kancelaria świadczy usługi na rzecz przedsiębiorców trudniących się w transporcie drogowym towarów, w szczególności poprzez wdrażanie odpowiednich procedur, przygotowywanie oraz aktualizowanie niezbędnej dokumentacji oraz informowanie o bieżących zmianach w prawie w tym zakresie.
Autorzy: |
Angelika Marcinkowska
Radca prawny
Telefon: +48 61 666 37 60
Mec. Angelika Marcinkowska swoje zainteresowania zawodowe i naukowe koncentruje głównie w kręgu prawa cywilnego materialnego. Specjalizuje się również w prawie procesowym a także prawie gospodarczym.