13 różnic między prostą spółką akcyjną a spółką akcyjną. Wybierz najlepszą opcję dla siebie!

Prosta spółka akcyjna (dalej jako: PSA) została wprowadzona do Kodeku spółek handlowych na podstawie ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2019 poz. 1655). Słowem wstępu wskazać należy, że PSA jest nowoczesną formą niepublicznej spółki kapitałowej przeznaczoną przede wszystkim do innowacyjnych przedsięwzięć. Ma łączyć korporacyjny charakter spółki jako osoby prawnej i jego podstawowy przejaw, jakim jest wyłączenie osobistej odpowiedzialności wspólników za jej zobowiązania ze znaczną swobodą kształtowania stosunku spółki, zarówno jeśli chodzi o wzajemne relacje pomiędzy wspólnikami, jak i system zarządzania spółką oraz nadzoru nad tym procesem.

PSA	SPÓŁKA AKCYJNA
Kapitał akcyjny PSA nie ma cechy stałości.	Kapitał zakładowy ma cechy stałości.
Kapitał akcyjny powinien wynosić co najmniej 1 zł.	Kapitał zakładowy spółki powinien wynosić co najmniej 100.000 zł.
Wysokość kapitału akcyjnego nie jest (i nie może być) wskazywana w umowie spółki, a zmiana wysokości kapitału akcyjnego nie następuje w sformalizowanym trybie jego podwyższenia bądź obniżenia, stanowiącym zmianę umowy spółki.	Kapitał zakładowy musi koniecznie zostać uregulowany w statucie spółki, a sama jego zmiana następuje w sformalizowanym trybie (np. postępowanie konwokacyjne).
Spółka nie może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.	Spółka może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
Na pokrycie akcji beznominałowych mogą być wnoszone wkłady pieniężne i niepieniężne; przepis art. 300²§ 2 KSH wyraża ponadto w sposób pozytywny jedną z podstawowych cech PSA, tj. wskazuje, że przedmiotem wkładu niepieniężnego może być w szczególności świadczenie pracy bądź usług.	Brak tożsamej regulacji w spółce akcyjnej.
Do powstania spółki wymaga się: 1) zawarcia umowy spółki, 2) ustanowienia organów spółki wymaganych przez ustawę lub umowę spółki, 3) wniesienia przez akcjonariuszy wkładów na pokrycie kapitału akcyjnego co najmniej w kwocie, o której mowa w art. 300³§ 1 KSH, 4) wpisu do rejestru.	Do powstania spółki akcyjnej wymaga się: 1) zawiązania spółki, w tym podpisania statutu przez założycieli, 2) wniesienia przez akcjonariuszy wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego, z uwzględnieniem art. 309 § 3 i § 4 KSH, 3) ustanowienia zarządu i rady nadzorczej, 4) wpisu do rejestru.
Umowa prostej spółki akcyjnej powinna określać: 1) firmę i siedzibę spółki, 2) przedmiot działalności spółki, 3) liczbę, serie i numery akcji, związane z nimi uprzywilejowanie, akcjonariuszy obejmujących poszczególne akcje oraz cenę emisyjną akcji, 4) jeżeli akcjonariusze wnoszą wkłady niepieniężne – przedmiot tych wkładów, serie i numery akcji obejmowanych za wkłady niepieniężne oraz akcjonariuszy, którzy obejmują te akcje, 5) jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego jest świadczenie pracy lub usług – także rodzaj i czas świadczenia pracy lub usług, 6) organy spółki, 7) liczbę członków zarządu i rady nadzorczej, jeżeli została ustanowiona, albo co najmniej minimalną i maksymalną liczbę członków tych organów, 8) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.	Statut spółki akcyjnej powinien określać: 1) firmę i siedzibę spółki, 2) przedmiot działalności spółki, 3) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony, 4) wysokość kapitału zakładowego oraz kwotę wpłaconą przed zarejestrowaniem na pokrycie kapitału zakładowego, 5) wartość nominalną akcji i ich liczbę ze wskazaniem, czy akcje są imienne, czy na okaziciela, 6) liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia, jeżeli mają być wprowadzone akcje różnych rodzajów, 7) nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) założycieli, 8) liczbę członków zarządu i rady nadzorczej albo co najmniej minimalną lub maksymalną liczbę członków tych organów oraz podmiot uprawniony do ustalenia składu zarządu lub rady nadzorczej, 9) (uchylony), 10) pismo do ogłoszeń, jeżeli spółka zamierza dokonywać ogłoszeń również poza Monitorem Sądowym i Gospodarczym. Statut powinien również zawierać, pod rygorem bezskuteczności wobec spółki, postanowienia dotyczące: 1) liczby i rodzajów tytułów uczestnictwa w zysku lub w podziale majątku spółki oraz związanych z nimi praw, 2) wszelkich związanych z akcjami obowiązków świadczenia na rzecz spółki, poza obowiązkiem wpłacenia należności za akcje, 3) warunków i sposobu umorzenia akcji, 4) ograniczeń zbywalności akcji, 5) uprawnień osobistych przyznanych akcjonariuszom, o których mowa w art. 354 KSH, 6) co najmniej przybliżonej wielkości wszystkich kosztów poniesionych lub obciążających spółkę w związku z jej utworzeniem.
Wkłady powinny zostać wniesione do spółki w całości w ciągu trzech lat od dnia wpisu spółki do rejestru.	Wkłady powinny zostać wniesione do spółki w całości w ciągu 1 roku od dnia wpisu spółki do rejestru.
Zysk za ostatni rok obrotowy powiększony o niepodzielone zyski z lat ubiegłych oraz kapitały rezerwowe może być powiększony o kapitał akcyjny wypłata musi zostać pomniejszona o niepokryte straty i nie może prowadzić do niewypłacalności spółki obniżenie kwoty kapitału zakładowego poniżej sumy stanowiącej 5% zobowiązań wymaga postępowania konwokacyjnego.	Zysk za ostatni rok obrotowy, powiększony o niepodzielone zyski z lat ubiegłych oraz o kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych, które mogą być przeznaczone na wypłatę dywidendy wypłata musi zostać pomniejszona o niepokryte straty i obowiązkowe odpisy na kapitał zapasowy.
Na pokrycie strat należy zasilić kapitał akcyjny, przeznaczając na ten cel co najmniej 8% zysku za dany rok obrotowy, jeżeli kapitał ten nie osiągnął 5% sumy zobowiązań spółki wynikającej z zatwierdzonego sprawozdania finansowego za ostatni rok obrotowy.	Na pokrycie straty należy utworzyć kapitał zapasowy, do którego przelewa się co najmniej 8% zysku za dany rok obrotowy, dopóki kapitał ten nie osiągnie co najmniej jednej trzeciej kapitału zakładowego.
PSA nie występuje mechanizm podwyższenia ani obniżenia kapitału akcyjnego jako sformalizowana operacja zmierzająca do konstytutywnego wpisu do rejestru zmiany umowy spółki (statutu) w zakresie dotyczącym nowej wartości funduszu podstawowego spółki.	Sformalizowana procedura podwyższenia oraz obniżenia kapitału zakładowego spółki (vide: art. 431 KSH i następne oraz art. 455 KSH i następne).
Swoboda kształtowania treści umowy PSA w zakresie uprawnień udziałowych akcjonariuszy nie została ograniczona ustawowymi progami w zakresie uprzywilejowania co do prawa głosu czy prawa do dywidendy.	Ustawowe ograniczanie uprawnień udziałowych akcjonariuszy do prawa głosu oraz prawa do dywidendy.

ZALETY PSA

Struktura majątkowa PSA jest oparta na modelu akcji bez wartości nominalnej, zwanych również akcjami „beznominałowymi” oraz kapitale akcyjnym, który stanowi nowy rodzaj kapitału podstawowego, niebędącego kapitałem zakładowym w znaczeniu występującym dotychczas w spółkach z o.o. i akcyjnej.

Z uwagi na powyższe, PSA została ukształtowana w sposób pozwalający formułowanie elastycznie struktury majątkowej, w szczególności poprzez wnoszenie wkładów w postaci pracy i usług w zamian za akcje, i w ten sposób dostosowanie struktury majątkowej PSA do uwarunkowań różnorodnych przedsięwzięć, zwłaszcza tych typu startup. Dzięki czemu PSA charakteryzuje się łatwiejszym podejmowaniem i prowadzeniem działalności dla wszystkich rodzajów inwestorów, przy maksymalizacji ochrony interesów wierzycieli PSA, całkowicie odmiennej niż dotychczasowa ochrona przewidziana w tradycyjnym modelu zakładającym istnienie kapitału zakładowego. Służy temu m.in. wprowadzenie zakazu dokonywania świadczeń na rzecz akcjonariuszy, które zagrażałyby wypłacalności spółki oraz obowiązku zasilania kapitału akcyjnego PSA na potrzeby amortyzowania przyszłych strat.

Prosta spółka akcyjna od chwili wpisu do rejestru uzyskuje osobowość prawną i działa przez swoje organy. Podkreślić należy, że poza dotychczasowymi regulacjami przewidzianymi w spółkach kapitałowych, PSA ma możliwość wyboru pomiędzy tzw. systemem monistycznym i dualistycznym oraz szeroki zakres swobody stron umowy spółki w określeniu struktury i zasad funkcjonowania organów. Obok walnego zgromadzenia jako organu skupiającego akcjonariuszy ustawa wymaga jedynie ustanowienia zarządu albo rady dyrektorów. Akcjonariusze będą mogli wycofywać część bądź nawet całość zaangażowanych wkładów bez potrzeby podejmowania uchwały o obniżeniu kapitału akcyjnego w trybie zmiany umowy spółki. Konieczne będzie zgłoszenie zmiany kwoty kapitału akcyjnego do rejestru. Środki zgromadzone w ramach kapitału akcyjnego będą uwzględniane przy ustalaniu nadwyżki bilansowej i będą mogły zostać wypłacone akcjonariuszom z tytułu dywidendy bądź umorzenia akcji.

W ten sposób spółka może lepiej dostosować swoje potrzeby kapitałowe do bieżącej sytuacji rynkowej, a kapitał udostępniany przez akcjonariuszy może zostać efektywniej wykorzystany. Ustanowienie akcji beznominałowych pozwala tym samym akcjonariuszom na elastyczne dysponowanie kapitałem własnym spółki a ponadto, pozwala na zmniejszenie kosztów i uproszczenie restrukturyzacji PSA w porównaniu do systemu opartego na kapitale zakładowym. Zwrócić uwagę należy, że w przypadku akcji beznominałowych nie obowiązuje zakaz ich obejmowania poniżej wartości nominalnej, odpada konieczność obniżania kapitału zakładowego przez zmniejszenie wartości nominalnej jako pierwszego etapu restrukturyzacji. Obniżenie takie okazuje się niemożliwe, jeżeli akcje opiewają na minimalną wartość nominalną, co stanowi przeszkodę restrukturyzacji. W systemie akcji beznominałowych mogą one być obejmowane w zamian za godziwą cenę, bez potrzeby uwzględniania jakiegokolwiek ustawowego minimum.

Nadto, prosta spółka akcyjna stanowi odrębny typ (formę prawną) spółki kapitałowej, łączący elementy charakterystyczne dla spółki akcyjnej, spółki z o.o., a nawet dla handlowych spółek osobowych. Dzięki prostej spółce akcyjnej opierającej się przede wszystkim na cechach uniwersalności i trwałości (byt prawny spółki nie jest ograniczony w żaden sposób: czasem trwania, przedmiotem działalności, składem osobowym uczestników itp.), wskazać należy, że „nowa” spółka głównie nakierowana jest na środowisko startupów i spółek high-tech.