Krajowy rejestr zadłużonych już działa!

CZYM JEST KRAJOWY REJESTR ZADŁUŻONYCH?

KRZ będący efektem postępującej cyfryzacji polskiego wymiaru sprawiedliwości stanowi rozbudowany i potencjalnie również wysoce funkcjonalny rejestr stanowiący źródło informacji o wybranych podmiotach. W rejestrze znajdującym się tutaj znajdziemy bowiem informację o:

• podmiotach, wobec których są lub były prowadzone postępowania upadłościowe lub restrukturyzacyjne,
• odpowiedzialnych całym swoim majątkiem wspólnikach spółek handlowych, jeżeli ogłoszono upadłość spółki, wszczęto wtórne postępowanie upadłościowe wobec spółki lub oddalono wniosek o ogłoszenie upadłości w przypadku, gdy wartość majątku dłużnika jest równa kosztom postępowania lub niższa,
• podmiotach, wobec których umorzono prowadzone postępowanie egzekucyjne ze względu na jego bezskuteczność,
• osobach fizycznych, wobec których toczy się egzekucja świadczeń alimentacyjnych lub egzekucja należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, a które zalegają ze spełnieniem tych świadczeń za okres dłuższy niż 3 miesiące.

Co istotne, poza szerokim wachlarzem danych dostępnych dla wierzycieli czy uczestników obrotu gospodarczego, KRZ pozwala również na podejmowanie czynności w ramach postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych poprzez ich całkowitą cyfryzację. Obecnie portal pozwala zainicjować postępowanie poprzez złożenie odpowiedniego wniosku, a ponadto umożliwia uczestnikowi postępowania przeglądanie orzeczeń i pism, dotychczas dostępnych jedynie w formie papierowej.

DLA KOGO JEST KRAJOWY REJESTR ZADŁUŻONYCH?

Krajowy Rejestr Zadłużonych jest rejestrem jawnym. Tym samym, zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych każdy ma prawo zapoznać się z danymi ujawnionymi w Rejestrze oraz danymi objętymi treścią obwieszczeń za pośrednictwem Internetu. Każda osoba zainteresowana sytuacją określonego podmiotu może wprowadzić jego dane w okno wyszukiwarki Rejestru i odszukać niezbędne informacje.

JAKIE SKUTKI TOWARZYSZĄ WPROWADZENIU DO KRAJOWEGO REJESTRU ZADŁUŻONYCH?

Wprowadzenie Krajowego Rejestru Zadłużonych ma szereg pozytywnych skutków. Zwiększa transparentność obrotu, przez co pozytywnie wpływa na sytuację potencjalnych kontrahentów, którzy mogą wówczas w szybki i nieskomplikowany sposób znaleźć pożądane informacje. Rejestr umożliwia łatwy dostęp do informacji istotnych z perspektywy wierzyciela oraz upraszcza także proces zgłaszania wierzytelności czy realizacji innych form udziału wierzyciela w postępowaniu.

Wierzyciel będzie mógł zatem w prosty sposób dowiedzieć się m.in.:

• kiedy upływa termin na zgłaszanie wierzytelności (w tym miejscu warto pamiętać, że od 24 marca 2020 roku spóźnione zgłoszenie wierzytelności wiąże się z koniecznością zapłaty syndykowi zryczałtowanych kosztów, które na dziś wynoszą 805,60 złotych – bez zapłaty tej kwoty syndyk zwróci zgłoszenie),
• czy ma prawo domagać się od dłużnika zapłaty (np. po otwarciu sanacji dłużnik ma „zakaz” płacenia długów objętych układem z mocy prawa),
• czy może liczyć na zapłatę po ogłoszeniu upadłości (publikacja w KRZ informacji o zatwierdzeniu listy wierzytelności, informacji o planie podziału). Taką wiedzę wierzyciel mógł dotychczas uzyskać telefonując do syndyka (nadzorcy sądowego, zarządcy) albo przeglądając akta w sądzie,
• kiedy odbędzie się zgromadzenie wierzycieli w przedmiocie głosowania nad zawarciem układu (zdarza się, że dłużnik w postępowaniu restrukturyzacyjnym nie wskazał wierzyciela, co może definitywnie pozbawić go prawa uczestnictwa w zgromadzeniu),
• czy majątek dłużnika rokuje zaspokojeniu wierzyciela (publikacja w KRZ spisu inwentarza, spisu należności, spisu nieobjętych składników majątkowych, które syndyk będzie odzyskiwał w ramach skargi pauliańskiej),

Można wówczas stwierdzić, iż KRZ w tej mierze zastąpi także Monitor Sądowy i Gospodarczy stanowiący dotychczasowe źródło ogłoszeń w prowadzonych postępowaniach. Co ważne, te informacje będą dotyczyć zarówno stanu obecnego jak i zdarzeń przeszłych (np. już zakończonych postępowań upadłościowych) i będą usuwane z KRZ jedynie przez sądy, organy administracji publicznych i komorników po upływie określonego czasu (np. po 10 latach w przypadku ogłoszenia upadłości czy 3 latach po wykonaniu planu spłat przez upadłego konsumenta).

Wskazać należy również, że wskazane powyżej rozwiązania będą jednak dotyczyć tylko spraw, w których wniosek (upadłościowy, restrukturyzacyjny) zostanie złożony po 1 grudnia 2021 roku, a w sprawach wszczętych przed tą datą informacje nie będą ujawniane w KRZ.

Podsumowując, wprowadzone zmiany należy ocenić pozytywnie. Pełna elektronizacja procedury upadłościowej i restrukturyzacyjnej pozwoli usprawnić prowadzone postępowania i ułatwić uczestnictwo uczestnikom postępowania, w szczególności wierzycielom, usuwając dotychczasowe utrudnienia w dostępie do informacji o postępowaniu oraz do samych akt sprawy. Ponadto zwiększa się transparentność w obrocie gospodarczym. Od 1 grudnia 2021 roku przedsiębiorca zyskał bowiem możliwość dodatkowego zweryfikowania swojego potencjalnego bądź obecnego kontrahenta pod kątem jego sytuacji finansowej.