Pozew przeciwko syndykowi masy upadłości

Konsekwencją ogłoszenia upadłości jest utrata przez upadłego prawa do zarządu swoim majątkiem, co uniemożliwia wierzycielowi prowadzenie przeciwko niemu postępowania sądowego. Upadły zostaje pozbawiony legitymacji niezależnie od tego, czy wierzytelność powstała przed, czy po ogłoszeniu upadłości. W przypadku powstania wierzytelności po wydaniu postanowienia w przedmiocie ogłoszenia upadłości, wytoczenie powództwa jest możliwe wyłącznie przeciwko syndykowi masy upadłości, który przejął zarząd nad masą upadłości.

BRAK LEGITYMACJI SYNDYKA

Wydanie postanowienia w przedmiocie ogłoszenia upadłości nie wyklucza legitymacji upadłego do bycia stroną w sprawach, które nie dotyczą masy upadłości. Mając powyższe na uwadze upadły, po ogłoszeniu upadłości posiada legitymację do występowania jako strona postępowania w sprawach między innymi o „roszczenia majątkowe odnoszące się do mienia niewchodzącego do masy upadłości, roszczenia, które ze względu na swój charakter nie posiadają zaspokojenia z masy (np. o zaniechanie wynikające z praw bezwzględnych), roszczenia dotyczące praw niezbywalnych (np. służebności osobiste, prawo dożywocia), roszczenia dotyczące majątkowych praw podmiotowych związanych ściśle z osobą dłużnika (np. prawo do firmy, w której mieści się nazwisko upadłego, autorskie prawa osobiste).”  (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 października 2016 roku, I CSK 714/15).

WYTOCZENIE POWÓDZTWA ZAMIAST ZGŁOSZENIA WIERZYTELNOŚCI

W przypadku, posiadania przez wierzyciela w stosunku do upadłego wierzytelności, które stały się wymagalne przed wydaniem postanowienia o ogłoszeniu upadłości, może się zdarzyć, iż wierzyciel zamiast zgłoszenia wierzytelności, wniesie pozew o zapłatę przeciwko syndykowi masy upadłości. Takie sytuacje doprowadziły do licznych sporów. W odniesieniu do takiego rodzaju działania głos zabrał ostatnio Sąd Najwyższy, który wskazał, iż pozew o zapłatę wierzytelności, które podlegają zgłoszeniu do masy upadłości, złożony po ogłoszeniu upadłości, w razie niezgłoszenia wierzytelności do masy należy przekazać sędziemu komisarzowi jako takie zgłoszenie (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2017 roku, II CSK 404/15). Powyższe oznacza, iż w przypadku podjęcia nieprawidłowych kroków przez wierzyciela, sąd nie ma podstaw do odrzucenia pozwu, a co za tym idzie, nie umożliwia to wierzycielowi zgłoszenie przysługujących mu wierzytelności w późniejszym czasie.

RÓWNOLEGŁE ZGŁOSZENIE WIERZYTELNOŚCI ORAZ WYTOCZENIE POWÓDZTWA

Sprawa ma się inaczej w przypadku, kiedy wierzyciel równolegle ze zgłoszeniem wierzytelności, złożył pozew o zapłatę do sądu przeciwko syndykowi masy upadłości, dochodząc nim wierzytelności, która podlegała zgłoszeniu. W takim przypadku pozew będzie podlegał odrzuceniu przez sąd, z uwagi na czasową niedopuszczalnością drogi sądowej. (Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2013 roku, IV CSK 327/12).