Nieomalże każdy kojarzy dwa złote łuki łączące się w literę M, nadgryzione srebrne jabłko, czy trzy pochylone paski. Co więcej, śmiało można stwierdzić, iż znamienita większość kojarzy z tymi znakami ich właścicieli, czyli McDonalds, Apple i Adidas. Co łączy powyższe przykłady? Są to znaki towarowe. Tematyka znaków towarowych na pierwszy rzut oka może wydawać się bardzo skomplikowana, jednak objaśnienie ogólnych zagadnień z nimi związanych powinno pomóc w przybliżeniu specyfiki znaków towarowych.
Znak towarowy – definicja
Zgodnie z art. 120 ust. 1 Ustawy – Prawo własności przemysłowej (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 776, ze zm., dalej „Ustawa PWP”)) Znakiem towarowym może być każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony. Jak podaje Urząd Patentowy Rzeczpospolitej (UPRP): „Znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny (w szczególności wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy), jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia w obrocie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa.” . W uproszczeniu, znaki towarowe stosowane są głównie w handlu i usługach, w celu odróżnienia marki danego przedsiębiorcy na rynku. Coraz częściej wskazuje się na to, jak ważna jest spójna identyfikacja wizualna marki, której ważnym elementem jest np. logo, czy zestawienie kolorystyczne, gdyż pozwala to wyróżnić danę markę spośród konkurencji na rynku. Dlatego coraz częściej, nawet mali przedsiębiorcy oraz osoby prywatne, zgłaszają się do Urzędów Patentowych po ochronę swoich znaków towarowych.
Co może być znakiem towarowym?
Najczęściej znaki towarowe kojarzą się z logotypami np. słynna syrena z dwoma ogonami widniejąca na kubku kawy ze Starbucks’a lub znaki słowno-graficzne zawierające nazwę marki np. niebiesko-żółte logo IKEA. Nie są to jednak jedyne rodzaje znaków towarowych. W Urzędzie Patentowym można zastrzec: znaki słowne (np. SONY), graficzne, słowno-graficzne, ale również znaki przestrzenne, ruchome, dźwiękowe, a nawet zapachowe. Obecnie nie ma wymogu graficznej przedstawialności znaku, jednak jego publikacja musi być dostatecznie precyzyjna i jasna.
Czy rejestracja znaku towarowego jest opłacalna?
Jak najbardziej. Zarejestrowanie znaku towarowego w Urzędzie Patentowym gwarantuje jego właścicielowi wiele korzyści, które mogą umocnić pozycję rynkową marki. Właściciel zarejestrowanego znaku towarowego może bez obaw budować swoją markę, rozwijać swoją firmę i w nią inwestować. Ponadto, rejestracja znaku towarowego pozwala uniknąć ryzyka konieczności zmiany swojej nazwy dla odróżnienia swojej marki, jeśli okazałoby się, że na rynku pojawił się podmiot o łudząco podobnej nazwie do naszego. Oto podstawowa tylko lista korzyści płynących z uzyskania ochrony znaku towarowego:
1. po uzyskaniu ochrony znaku towarowego, osoba uprawniona staje się realnym właścicielem swojej marki, może skutecznie żądać od swojej konkurencji posługującej się np. taką samą nazwą zaprzestania takiego działania
2. posiadając chroniony znak towarowy można skutecznie walczyć z nieuczciwą konkurencją oraz podróbkami, które podszywają się pod świadczone usługi, czy sprzedawane towary.
3. przy rozpoznawalnych znakach towarowych można udzielać innym podmiotom płatnej licencji na jego wykorzystywanie i dzięki temu zarabiać na swojej marce, co więcej znak towarowy można również sprzedać.
4. świadectwo ochrony znaku towarowego precyzuje, kto jest właścicielem znaku, od kiedy znak jest chroniony oraz na jakie towary/usługi jego właściciel posiada monopol prawny.
5. właściciel znaku towarowego może zgłosić się do serwisu google, dzięki czemu może skutecznie zablokować możliwość posługiwania się swoim znakiem towarowym w reklamach tekstowych adwords, będzie to możliwe tylko jeżeli właściciel udzieli na to zgody.
Znaczenie symboli © ® ™
®
Skrót od angielskiego „registered”, jest to oznaczenie, którym mogą posługiwać się znaki towarowe, które uzyskały ochronę. Symbolu można używać dopiero po uzyskaniu ochrony, nie wystarczy samo zgłoszenie do Urzędu Patentowego RP. Symbol ten oznacza tylko ochronę znaku towarowego, nie stanowi o oryginalności produktu. Co więcej właściciel chronionego znaku towarowego nie ma obowiązku posługiwania się tym symbolem, jest to tylko jego uprawnienie. Ponadto, zabronione jest używanie tego symbolu przy znakach, które nie są zarejestrowane. Zgodnie z Ustawą PWP za takie działanie grozi kara grzywny. Może zostać to potraktowane również jako czyn nieuczciwej konkurencji, ponieważ wprowadza to w błąd co do oznaczenia przedsiębiorcy.
™
Skrót od angielskiego „trademark”, oznacza on każde oznaczenie komercyjnie używane na rynku. Takiego symbolu może używać każdy i nie oznacza ono że dany znak towarowy jest chroniony, czy nawet że został zgłoszony do rejestracji. Prawo nie reguluje kwestii używania tego symbolu. Marki używają go przy swoich nazwach i logach, by ich marka wydawała się odbiorcom bardziej profesjonalna.
©
Skrót od angielskiego „copyrght” tj. prawo autorskie. W szerokim rozumieniu. oznacza on prawa przysługujące autorowi z tytułu stworzenia dzieła. Chroni m.in. prawa do uzyskiwania wynagrodzenia z tytułu praw autorskich. Kreatywne, oryginalne i fantazyjne logo stworzone przez grafika będzie chronione właśnie prawem autorskim.
Ciekawe i niekonwencjonalne znaki towarowe
Za znak towarowy może zostać uznane wiele oznaczeń, niekoniecznie tylko logo, czy nazwa słowna. Poniżej kilka niestandardowych przykładów zastrzeżonych znaków towarowych:
- znaki przestrzenne – opakowanie niebieskiego kremu NIVEA, czy szklana butelka Coca-Coli, a nawet wygląd cukierka Toffifee,
- kolor – fioletowy dla czekolady Milka, czy niebieski dla biżuterii Tiffany&Co,
- znak pozycyjny – źdźbło trawy w butelce alkoholu „Żubrówka”,
- budynek – Stadion Narodowy w Warszawie, Katedra Gnieźnieńska,
- ruchome znaki towarowe – pojawiające się logo HBO,
- hologramy – np. logo ZAiKS,
- dźwiękowe znaki towarowe – np. charakterystyczny dźwięk Intel, a nawet dźwięk miecza świetlnego z serii filmów „Star Wars”,
- charakterystyczny materiał – np. krata Burberry.
Warto dodać, iż prowadzone od lat badania rynkowe potwierdzają, że loga, czy nazwy marek posługujące się symbolem ® lub ™ zwiększają swoją sprzedaż oraz cieszą się większym zaufaniem wśród konsumentów, co niewątpliwie stanowi kolejną korzyść z zarejestrowania znaku towarowego.
Niniejszy artykuł poświęcony jest ogólnym zagadnieniom dotyczącym ochrony znaków towarowych, natomiast w kolejnej publikacji przybliżone zostaną kwestie proceduralne związane z rejestracją znaków towarowych.
TURCZA Kancelaria Radców Prawnych posiada doświadczenie w rejestracji znaków towarowych w Urzędzie Patentowych RP, na wszystkich jej etapach, począwszy od przeprowadzenia wyczerpującego badania zdolności rejestracyjnej oznaczenia marki, poprzez po rejestrację znaku, procedurę sprzeciwową aż do uzyskanie ochrony. Do tej pory udało nam się uzyskać ochronę dla wielu znaków towarowych klientów naszej Kancelarii m.in. naszego własnego logo TURCZA. Więcej informacji na stronie https://turcza.com.pl/znak-towarowy/
Autorzy: |
Agnieszka Nowicka
Aplikant radcowski
A. Nowicka specjalizuje się w bieżącej obsłudze prawnej podmiotów gospodarczych, w szczególności w zakresie: prawa cywilnego procesowego oraz materialnego, prawa gospodarczego oraz umów handlowych, zabezpieczania oraz egzekucji wierzytelności.