Działalność rolnicza

Rozliczenie nakładów na zasiew po zakończeniu dzierżawy

Zgodnie z art. 705 Kodeksu Cywilnego po zakończeniu dzierżawy dzierżawca, w przypadku braku odmiennych uregulowań w umowie, zwraca przedmiot dzierżawy w takim stanie, w jakim powinien się znajdować stosownie do przepisów o wykonywaniu dzierżawy. Uzupełnieniem tej regulacji jest art. 706 Kodeksu Cywilnego, poruszający problematykę rozliczeń w związku z poczynionymi przez dzierżawcę zasiewami.

Na gruncie artykułu 706 Kodeksu Cywilnego, jeżeli przy zakończeniu dzierżawy dzierżawca gruntu rolnego pozostawia zgodnie ze swym obowiązkiem zasiewy, może on żądać zwrotu poczynionych na te zasiewy nakładów o tyle, o ile wbrew wymaganiom prawidłowej gospodarki nie otrzymał odpowiednich zasiewów przy rozpoczęciu dzierżawy. Przepis ma charakter względnie obowiązujący – co oznacza, że strony umowy dzierżawy mogą dowolnie zmienić lub wyłączyć zastosowanie tego przepisu, np. strony w umowie dzierżawy mogą ustalić, iż dzierżawca nie ma prawa żądać od właściciela gruntu zwrotu poczynionych nakładów.

Jednakże w przypadku braku uregulowań umownych, w przypadku pozostawienia zasiewów, dzierżawca może domagać się zwrotu nakładów poczynionych na tych zasiewach, tylko wówczas, gdy zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki, wydzierżawiający nie przekazał dzierżawcy odpowiednich zasiewów, do których był zobowiązany. Ciężar udowodnienia, że grunt rolny przy rozpoczęciu dzierżawy nie był w stanie zgodnym z zasadami prawidłowej gospodarki, spoczywa na dzierżawcy.


Nakłady na zasiew w rozumieniu przytaczanego przepisu mają szerokie znaczenie i obejmują zarówno materiały takie jak ziarno, sadzonki, jak i koszty uprawy gruntu, w tym robociznę czy naniesione nawozy.

Celem rozliczeń z art. 706 kc jest przeciwdziałanie możliwości zachwiania ekwiwalentności świadczeń stron umowy dzierżawy i niedopuszczenie do bezpodstawnego wzbogacenia wydzierżawiającego kosztem dzierżawcy. Zatem jeżeli dzierżawca dokonał nakładów za zasiewy (np. nawożenia) wystarczających na kilka lat, to może on domagać się zwrotu tych nakładów w pełnym zakresie, a nie tylko w zakresie, w jakim skorzystałby z tych nakładów przy najbliższych zbiorach zasiewów, chyba że nakłady te będą w ogóle nieprzydatne wydzierżawiającemu. To jednak wydzierżawiający powinien wykazać, że poczynione przez dzierżawcę nakłady na nieruchomość były nieprzydatne wydzierżawiającemu w kolejnych latach.


Co istotne należy pamiętać, że roszczenie dzierżawcy ulega przedawnieniu już po upływie roku od dnia zwrotu gruntu rolnego z zasiewami.

 

Autorzy:

Jakub Matysiak

Jakub Matysiak

Aplikant radcowski

Email: biznesprawnik@turcza.com.pl

Jakub Matysiak jest specjalistą w zakresie regulacji prawnych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej i funkcjonowaniem spółek handlowych.

Nadzór merytoryczny:

Marek Turcza

Marek Turcza

Radca Prawny

Email: biznesprawnik@turcza.com.pl

Mec. Turcza świadczył obsługę prawną międzynarodowych projektów private equity, uczestniczył w procesach przejęć i fuzji oraz w postępowaniach upadłościowych – w tym w postępowaniu naprawczym spółki notowanej na GPW. Posiada bogate doświadczenie w zakresie obsługi prawnej spółek kapitałowych, transakcji M&A oraz obrotu nieruchomościami.

Dodaj komentarz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.