Z dniem 24 stycznia 2018 r. weszły w życie przepisy nowelizujące Ustawę o odpadach z grudnia 2012 r. wprowadzające m.in. obowiązek wpisu do rejestru BDO podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami. Każdemu z nich z chwilą wpisu do rejestru nadawany jest indywidualny, 9-cyfrowy, numer rejestrowy, zwany numerem BDO, którym podmiot winien aktywnie się posługiwać i legitymować, zgodnie z zaleceniami określonymi w ustawie.
Numer BDO na dokumentach
Obowiązek wskazywania numeru BDO na dokumentach związanych z działalnością podmiotów zobowiązanych do jego posiadania wynika wprost z treści art. 63 UOdp, który brzmi: „Podmiot, o którym mowa w art. 57 ust. 1 UOdp, jest obowiązany umieszczać numer rejestrowy na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością”. Są to: podmioty wprowadzające sprzęt
i autoryzowani przedstawiciele, wprowadzający baterie lub akumulatory, wprowadzający pojazdy, producenci, importerzy i wewnątrzwspólnotowi nabywcy opakowań, wprowadzający na terytorium kraju produkty w opakowaniach, wprowadzający na terytorium kraju opony, także wprowadzający na terytorium kraju oleje smarowe oraz wykonujący usługę transportu odpadów.
Dokumenty na których trzeba podawać numer BDO
Wątpliwość interpretacyjną budzić może wykładania art. 63 UOdp w odniesieniu do dokumentów, na jakich numer ten należy umieszczać. Tworząc przedmiotowy przepis ustawodawca ograniczył się bowiem do ogólnego i dość enigmatycznego wskazania, iż są to „dokumenty sporządzane z prowadzoną działalnością” – nie precyzuje jednak rodzaju pism czy formularzy, nie wyodrębnia również rodzajowej grupy dokumentów objętych takim obowiązkiem. Z jednej strony, względy celowościowe przemawiają za wskazywaniem numeru DBO jedynie na tych dokumentach, które są ściśle powiązane
z działalnością będącą bezpośrednią przyczyną jego nadania, tj. pakowaniem produktów. Z drugiej strony, w braku wyraźnego wskazania takiej właśnie możliwości interpretacji przepisu istnieje prawdopodobieństwo, że stanowisko to zostanie zakwestionowane. W uzupełnieniu dodać trzeba, że komentarze do ustawy o odpadach również nie odnoszą się do w/w kwestii. Właściwa wykładnia powołanego przepisu jest istotna nie tylko z przyczyn organizacyjno-technicznych – brak dostosowania się do przedmiotowego wymogu, sankcjonowany jest dotkliwymi karami pieniężnymi, o których mowa wprost w art. 194 ust. 1 pkt. 5a UOdp (od 1.000,00 zł do 1.000.000,00 zł).
Dokumenty związane z produktami i odpadami
Nie bez znaczenia jest również, że sam ustawodawca nie dostarcza odpowiedzi gdzie i w jakiej formie należy wskazywać numer BDO. Świadczy o tym choćby treść komunikatu zamieszczona na stronie internetowej Ministerstwa Środowiska, z którego wynika, że numerem BDO na pewno należy opatrywać dokumenty związane z działalnością w zakresie produktów i odpadów, ale jednocześnie że nie oznacza to, że numeru tego nie można stosować w odniesieniu do innych dokumentów Spółki. Teoretycznie więc – bazując wyłącznie na treści komunikatu – podmiot zobowiązany mógłby ograniczyć się do wskazywania numeru BDO tylko na dokumentacji służącej ewidencji odpadów, formularzach, etc. Z kolei urzędy marszałkowskie, zapytywane o wykładnię art. 63 UOdp udzieliły Kancelarii skrajnie różnych odpowiedzi: począwszy od twierdzenia, że numer rejestrowy winien być wskazywany na wszystkich dokumentach podmiotu, w tym również księgowych (faktury, paragony, papier firmowy, etc.), do stanowiska, iż obowiązek ten ogranicza się wyłącznie do dokumentów ściśle związanych z działalnością w zakresie produktów i odpadów. Jednocześnie, pracownicy organów administracyjnych zgodnie przyznali, że nie posiadają żadnych wytycznych dotyczących interpretacji art. 63 UOdp, a ich stanowiska (choć zupełnie różne) wywodzą się z „praktyki”.
Analiza przepisu art. 63 UOdp oraz treści komunikatu Ministerstwa Środowiska prowadzi do wniosku, że numer rejestrowy na pewno powinien znaleźć się na dokumentach Spółki związanych z działalnością powiązaną z odpadami i produktami. Jednakże brak spójnego stanowiska organów administracyjnych co do zakresu stosowania numeru BDO w dokumentach oraz sankcja za brak wypełnienia obowiązku wskazanego w treści w/w przepisu powoduje, że należy wziąć pod uwagę wariant ostrożnościowy, tj. uwzględnienie numeru rejestrowego również w dokumentach zwyczajowo sporządzanych w Spółce w odniesieniu do różnych obszarów jej działalności, w tym także na dokumentach księgowych.
Podsumowanie
Podsumowując, z uwagi na fakt, iż omawiany przepis wszedł w życie stosunkowo niedawno, nie ma jeszcze ugruntowanej linii orzeczniczej, czy interpretacji związanych z problematycznym pojęciem „dokumentu”. Niewątpliwe jednak, z uwagi na zagrożenie karami, warto zachować ostrożność, i na wszelki wypadek umieszczać numer na każdym dokumencie związanym z działalnością. Takie rozwiązanie ma na celu ułatwienie organom administracji państwowej czy inspekcji ochrony środowiska kontrolę w zakresie przestrzegania przepisów omawianej ustawy.
Autorzy: |
Marta Rabe-Kozłowska
Radca Prawny
Email: m.rabe-kozlowska@turcza.com.pl
Mec. Marta Rabe-Kozłowska jest specjalistką z zakresu prawa spółek handlowych, prawa gospodarczego, prawa cywilnego oraz legal english.
