Zmiany przepisów dla przedsiębiorców w 2018 roku

Każdego roku w życie wchodzi szereg zmian w ustawodawstwie. Jedne zmiany mają olbrzymie znaczenie dla przedsiębiorców, inne zaś można uznać za zmiany „kosmetyczne”, czyli takie, które znacząco nie wpływają na prowadzoną działalność gospodarczą. Projekt ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwa osoby fizycznej (dalej jako: projekt ustawy o zarządzie), bez cienia wątpliwości można uznać za niebotyczną zmianę w polskim ustawodawstwie.

Obecnie projekt ustawy o zarządzie znajduje się na etapie prac sejmowych. Warto jednak podkreślić, że dokonując analizy treści przedmiotowego projektu, trudno nie zgodzić się z poglądem, że projekt ustawy o zarządzie jest w pełni uzasadnioną zmianą w polskim ustawodawstwie.

Potrzeba regulacji

Zgodnie z przedstawionymi danymi statystycznymi, w uzasadnieniu do przedmiotowego projektu, jasno wynika, że obecnie w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (dalej jako: CEIDG) jest ponad 200 tysięcy osób, które ukończyły 65 rok życia. Natomiast 103,5 tysiąca przedsiębiorców figuruje w CEIDG jako wspólnicy spółek cywilnych, spośród których ukończone sześćdziesiąt pięć lat ma ponad 21 tysięcy osób. Podkreślenia wymaga fakt, że liczba ta z roku na rok będzie powiększać się coraz bardziej, a tym samym problem sukcesji przedsiębiorstwa będzie dotyczył co raz to większej ilości osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą.

Cel projektu ustawy o zarządzie

Obecnie obowiązujące regulacje powodują szereg problemów, które powstają w związku ze śmiercią przedsiębiorcy. Komplikacje te bez wątpienia utrudniają, a nawet w skrajnych przypadkach uniemożliwiają kontynuację bądź wznowienie działalności gospodarczej przez następców prawnych przedsiębiorcy. W tym miejscu warto wymienić kilka najważniejszych trudności, mogących powstać po śmierci osoby prowadzącej działalność gospodarczą, tj.
• ograniczenie możliwości posługiwania się firmą (w tym także nazwą),
• brak porozumienia między spadkobiercami odnośnie kwestii spadku, powoduje wysokie prawdopodobieństwo braku możliwości wznowienia działalności gospodarczej,
• wygaśnięcie szeregu oświadczeń oraz czynności prawnych, w szczególności wygasają pełnomocnictwa, umowy o pracę, umowy zlecenia. Ponadto po śmierci przedsiębiorcy wygasają również decyzje administracyjne, w szczególności koncesje, licencje oraz zezwolenia,
• problem z możliwością kontynuacji rozliczeń podatkowych;
• problem z dostępem do rachunku bankowego firmy oraz możliwością dokonywania z niego wypłat,
• obowiązek zwrotu otrzymanej pomocy publicznej na podstawie umów, które są w toku wykonywania.

Jak widać śmierć przedsiębiorcy niesie za sobą szereg problemów, co więcej podkreślić należy, że obecnie skala problemu dotyka około 100 przedsiębiorców miesięcznie. Dlatego też celem projektu ustawy o zarządzie jest przede wszystkim zminimalizowanie w/w problemów oraz umożliwienie jak najpłynniejszej kontynuacji działalności, wykonywanej wcześniej przez zmarłego, aż do chwili ustalenia następców prawnych.

Warto zwrócić uwagę, że projekt ustawy o zarządzie będzie miał zastosowanie na wielu płaszczyznach prawa, przykładowo w zakresie prawa cywilnego oraz handlowego dojdzie do następujących zmian, tj.:
• umożliwienie posługiwania się od dnia otwarcia spadku do dnia ustalenia działu spadku dotychczasową firmą z uwzględnianiem dopisku „w spadku”,
• wprowadzenie norm dotyczących zarządcy sukcesyjnego, któremu zostanie udzielone np. pozwolenie na dysponowanie środkami przedsiębiorstwa znajdującymi się na rachunku bankowym,
• wprowadzenie możliwości dokonywania działu spadku odnoszącego się wyłącznie do części majątku przedsiębiorstwa.

Natomiast w zakresie prawa administracyjnego dojdzie do następujących zmian, tj.:
• możliwość tymczasowego posługiwania się przez zarządcę sukcesyjnego prawami i obowiązkami administracyjnymi, przysługującymi przedsiębiorcy, m.in. z koncesji, licencji i przyznanych ulg, pod warunkiem spełnienia przesłanek ustawowych przez następców prawnych przedsiębiorcy,
• umożliwienie następcom prawnym przedsiębiorcy dalszego korzystania z przyznanej zmarłemu pomocy publicznej oraz ubiegania się o inne ulgi związane ze zdarzeniami, mającymi miejsce po śmierci osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą.

Podsumowanie

Wprowadzenie nowej zasady związanej z przenoszeniem danych będzie umożliwiało każdej osobie występowanie do przedsiębiorcy zarządzającego jego danymi osobowymi, z żądaniem ich przekazania w formie pliku pdf. Możliwym będzie również zażądanie, by administrator bezpośrednio przesłał plik z informacją do wskazanego podmiotu, np. banku czy urzędu. Warto zwrócić uwagę, iż pojawi się poszerzony obowiązek informacyjny a istniejące dotychczas klauzule dotyczące wykorzystywania danych osobowych, muszą zostać – przez przedsiębiorców –  rozszerzone.