Odszkodowanie za ubój trzody chlewnej w związku ze zwalczaniem ASF

W związku z coraz częściej pojawiającymi się przypadkami występowania ognisk choroby zakaźnej szerzej znanej jako Afrykański Pomór Świń, chciałbym w poniższym artykule opisać możliwość ubiegania się przez właścicieli zwierząt o wypłatę odszkodowania za ubój zwierząt. W pierwszej kolejności należy wyjaśnić, iż zwierzęta znajdujące się na obszarach objętych zagrożeniem wystąpienia ww. choroby, na mocy decyzji właściwych organów inspekcji weterynaryjnej mogą zostać poddane przymusowemu ubojowi oraz utylizacji. Wydanie takiej decyzji może w konsekwencji może skutkować poniesieniem dolegliwych strat finansowych dla właścicieli danych zwierząt, w tym również dla producentów trzody chlewnej.

Odszkodowanie od Skarbu Państwa

W powyższych przypadkach przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie życia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych przewidują możliwość przyznania właścicielom zutylizowanych zwierząt odszkodowania od Skarbu Państwa.

Zgodnie z art. 49 ust. 2 i 3 ewentualne odszkodowanie przysługuje w wysokości wartości rynkowej zwierząt, przy czym wartość rynkową zwierzęcia określa się na podstawie średniej z 3 kwot oszacowania przyjętych przez powiatowego lekarza weterynarii oraz 2 rzeczoznawców wyznaczonych przez tego lekarza.

Obowiązki właścicieli zwierząt

Jednakże co bardzo istotne, warunkiem otrzymania odszkodowania jest konieczność stosowania i przestrzegania przez właścicieli zwierząt obowiązków przewidzianych w przywołanej wyżej ustawie oraz w przepisach ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt.

Do najważniejszych obowiązków możemy m.in. zaliczyć:
• Obowiązek informowania organów weterynaryjnych o możliwości wystąpienia choroby zakaźnej
• Obowiązek przestrzegania zakazu wykonywania szczepień przeciwko chorobom zakaźnym zwierząt, wymienionym w załączniku numer 4 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie życia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych, w tym m.in. szczepień przeciwko pryszczycy czy przeciwko Afrykańskiemu Pomorowi Świń
• Obowiązek stosowania się do decyzji wydawanych przez powiatowego lekarza weterynarii, wydawanych w celu zwalczaniu chorób zakaźnych wśród zwierząt oraz obowiązek stosowania się do rozporządzeń wydawanych przez wojewodę oraz ministra właściwego do spraw rolnictwa, wydawanych w przypadku wystąpienia przypadków choroby zakaźnej lub bezpośredniego zagrożenia jej wystąpienia
• Obowiązek przestrzegania zakazu wprowadzania zwierząt nieoznakowanych do gospodarstwa rolnego
• Obowiązek zgłaszania kierownikowi biura ARMiR informacji o zwiększeniu lub zmniejszeniu liczebności stada świń w terminie 24 godzin
• Obowiązek dokonania co najmniej raz do roku spisu zwierząt przebywających w siedzibie stada

Wymienione powyżej przykłady stanowią jedynie część obowiązków które musi spełniać właściciel zwierząt w celu otrzymania odszkodowania za przymusowy ubój i utylizację zwierząt. Szczegółowe obowiązku zostały wymienione w art. 42 ust. 1 pkt 1, art. 43 ust. 1, art. 44 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 46 ust. 3, art. 47 ust. 1, art. 49 ust. 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie życia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych oraz w przepisach ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt.

Jak wynika już z powyższego otrzymanie stosownego odszkodowania obarczone jest obowiązkiem spełnienia szeregu obowiązków nałożonych przez przepisy ww. ustaw. Z ogólnodostępnych informacji wynika, iż zdecydowana większość podmiotów ubiegających się o stosowanie odszkodowania, uzyskała decyzję odmowną z uwagi na brak przestrzegania ww. obowiązków.

Podsumowanie

Podsumowując zatem chciałbym podkreślić, iż w związku z ryzkiem nieotrzymania odszkodowania za przymusowy ubój i utylizację zwierząt osoby będące właścicielami zwierząt hodowlanych powinny szczegółowo zapoznać się z przepisami przywołanych powyżej ustaw.